Złość, tak jak każda inna emocja, przechodzi kilka etapów.
Wyobraź sobie, że twój partner/partnerka mówi ci rzecz, która ci się nie podoba.
-
Uświadamiasz sobie, że ktoś mówi coś, co sprawia ci nieprzyjemność - UŚWIADOMIENIE
-
Myślisz o tym , i coraz bardziej czujesz się zdenerwowany/a – POBUDZENIE
-
Decydujesz się na rozmowę z partnerem/partnerką – DZIAŁANIE
-
Mówisz o co ci chodzi – KONTAKT
-
Czujesz się lepiej i „odpuszczasz” sprawę – WYCOFANIE
Zastanów się jaki rodzaj działania bardziej do ciebie pasuje
|
FAZA |
UNIKANIE ZŁOŚCI |
CHRONICZNA ZŁOŚĆ |
|
UŚWIADOMIENIE |
CEL - zrobienie wszystkiego, by uniknąć świadomości własnej złości - chroni to przed podejmowaniem działania
Typowe zachowania - kłopoty z rozpoznaniem sygnałów płynących z ciała, które świadczą o przeżywanej złości - kłopoty z rozpoznawaniem sygnałów płynących z psychiki, które świadczą o przeżywanej złości - zaprzeczanie złości „ja nigdy się nie złoszczę”, „nie można mnie wyprowadzić z równowagi. Mam dużo cierpliwości” |
CEL: - szukanie wszelkich bodźców, które mogą prowadzić do złości
Typowe zachowania - nadmierne wyczulenie na sygnały, płynące z ciała - nadmierne wyczulenie na sygnały, płynące z psychiki - duża koncentracja na rzeczach, które powodują irytację, złość, niezadowolenie |
|
POBUDZENIE |
CEL: - zminimalizować uczucie złości - chroni to przed podejmowaniem działania (w konsekwencji chroni przed zmianami)
Typowe zachowania - minimalizacja złości „och, nic takiego się nie stało”, „to taki drobiazg” - usprawiedliwianie „to nic nadzwyczajnego, że dziecko w jego wieku tak się odzywa do rodziców”, „mąż zapewne nie chciał mnie uderzyć. Gdyby nie to, że był taki zawiedziony tym, że nie dostał tej pracy pewnie nigdy by do tego nie doszło” - przekierowanie złości na inne uczucia „nie jestem zły/zła, tylko trochę smutny/a i zawiedziony/a” - projekcja – czyli przypisywanie swojej złości innym „on był taki rozzłoszczony kiedy o tym mówiłem/am” |
Typowe działania - koncentracja na uczuciu doznanej krzywdy - koncentracja na uczuciu rozdrażnienia - „nakręcanie się” |
|
DZIAŁANIE |
CEL: - unikanie działania, nawet, jeśli odczuwa się złość - blokowanie działania może wynikać ze strachu „co on/ona zrobi jak zgłoszę jego/ją na policję”
Typowe zachowania - zmieszanie i niemoc „naprawdę nie mam pojęcia, co można z tym zrobić”, „to jest zbyt trudne” - ustępowanie i dopasowywanie „lepiej już zrobię jak on/ona chce” - skierowanie złości na siebie „to pewnie ze mną coś nie gra” |
Typowe działania - zazwyczaj działanie impulsywne - utrata kontroli nad własnym zachowaniem „to złość mnie do tego doprowadziła”, „miałem/miałam prawo tak zrobić bo tak mnie to rozdrażniło” - u dzieci trzeba przeczekać moment wybuchu zapewniając im bezpieczeństwo. W tej fazie nie powinno się podejmować innych działań. Tłumaczenie i próby uspokojenia nie przynoszą efektów. |
|
KONTAKT |
Typowe zachowania - poczucie winy „nie powinienem/nie powinnam się tak złościć na niego/na nią” |
Typowe działania - prowokowanie do złości i agresji - obrażanie innych - „wyżywanie” się na innych |
|
WYCOFANIE |
Typowe zachowania - zbyt szybkie wycofanie się z podejmowanych działań, brak konsekwencji. |
Typowe zachowania - przeciąganie ataku złości - niechęć zakończenia kontaktu |
